కైవల్యపథము
క: శ్రీరామచంద్ర నీపై
భారముమోపి నినుదలచి ప్రాణాహుతి వి
స్తారప్రసారము వడసితి
దారితెలిసితిన్ ప్రభూ! సదా వందనముల్. - 1
క: ఎరుగను బ్రస్తానత్రయ
మెరుగను వ్యాకరణశాస్త్ర మెరుగను గవితా
స్ఫురణమ్ము రామచంద్ర గు
రురాట్కరుణ వ్రాసితి, నెనరున జదువదగున్. - 2
క: లేదు వచోగాంభీర్యము
లేదు నలంకారకౌశలియు. సత్యము ను
ద్భోదింప సాహసించితి
నాదట గనుటొప్పు సహృదయ రసజ్ఞజనుల్. - 3
తే:గీ: కలవు దోషములని మదిదలచి విడక
సూనృతములిందు కలవంచు సుమతులగుచు
చూపుసారింపు డిటువైపు సుంత యనుచు
వేడుకొనుచుంటి మిమ్ముల వినయమతిని. - 4
క: ఓ! సర్వేశ్వర నీవే
మా సర్వస్వంబు నిజము. మహనీయగతిన్
బాసటగా నీవుండక
రా సాధ్యమె నిన్నుగలియ రయమున మాకున్. - 5
క: మానవ జీవితలక్ష్యము
వైనముగా దైవమనుచు వాకొనిరి మునుల్
కానీ కోరికలతెరల్
కానగరానీవు దారి గమ్యము చేరన్. - 6
క: నడవడి సరిజేసుకొనక
నడుగిడ సాధ్యంబుగాదు ఆధ్యాత్మపథిన్
నడుపగవశమే చిల్లుల
పడవను జలమధ్యమందు పదిలముగాగన్. - 7
క: తనశీలము నితరజనులు
పనిగొని మెచ్చంగవలయు పలుమారనుచున్
మనమున దలపక శీలము
తన యుద్ధరణమునకనుచు దలపగ వలయున్. 8
ఆ:వె: ఏమితలచు మరియు తానేమి మాటాడు
జీవితమున నదెయె చేయవలయు
పనికిరానిమాట పలికెడి నరుకంటె
ఊరకున్నవాడె యుత్తముండు. - 9
క: బలహీనుడనని యెన్నడు
తలపోయగరాదు మదిని తగవెదుకంగన్
బహీనుడు లేడు భువిని
బలమై భగవంతుడుండ భయమది యేలా? - 10
క: ఏ సేవయైన మనుజుం
డాసించక ప్రతిఫలమ్ము నభ్యర్చనగా
జేసికొని పోవుచుండిన
వేసటలేకుండ మేలు పెంపొందు భువిన్. - 11
తే:గీ: దైవమిచ్చిన సిరిసంపదలకు తాను
ధర్మకర్తగ భావించి ధర్మబుద్ధి
వృద్ధిజేసి వెచ్చించుచు శుద్ధమైన
జీవనంబును గడిపిన శ్రేయమగును. - 12
క: సేవాత్యాగము లనువుగ
కావలె నాధ్యాత్మికటగారము గట్టన్
భావమున ప్రేమదాని గు
ణావర్తంబగుచు నెగడు నరయగ ధరణిన్. - 13
క: సేవానిరతుడ నేనని
భావించిన నహముపెరిగి పతనము జెందున్
దైవము దీనునిరూపై
సేవల్గొనునంచు తలప శ్రేయము గలుగున్. - 14
తే:గీ: కలిమిలేముల ధర్మము తొలగిపోక
కష్టసుఖముల నొకరీతి గడుపుకొనుచు
మితము పాటించి మనుజుడు మెలగుచుండ
విడువకెన్నడు దైవంబు నెడదనుండు. - 15
ఆ:వె: ఆలుబిడ్డ లడ్డ మాధ్యాత్మికతకంచు
గృహమువిడచి కొండగుహలజేరి.
చిత్తవృత్తినాపు సత్త తనకు లేక
కాలమెల్ల వృధగ గడపనేల. - 16
ఆ:వె: సతియు సుతులు జూడ సర్వేశ్వరుని కాన్క
లనుచు ధర్మమునకు నణుగుణముగ
నడచి హృదయమందు విడక నీశ్వరునిల్ప
సఫలమగునుగాదె జన్మమిలను. - 17
ఆ:వె: పక్షియెగురు రెండుపక్షముల్ చాచుచు
ఒక్కరెక్కె జాచ నొరిగిపోవు
అరయ నాలుబిడ్డ లాధ్యాత్మికతయును
రెండునున్న గలుగు నిండుదనము. - 18
ఆ:వె: ఇంటిపెద్దననుచు నెంతొదర్పము జూపి
చిక్కులందు బడుచు చెడగనేల.
తనదు గృహమునందె తగునిది యనుచును
అతిథిరీతి మెలగి హితము గనుము. - 19
తే:గీ: మాంసమాహారముగ గొను మానవులిల
ఆత్మతత్త్వార్థ మేమాత్ర మరయలేరు
మాంసభక్షణ విడువంగ మంచిదనుచు
పలికిరార్యులు పలుమారు పదిలముగను. - 2౦
తే:గీ: మాటలవియేల రుచియందు మనసు దవిలి
తినినదంతయు విషతుల్య మనిరి బుధులు
గాన దివ్యజీవనమును గడుపుజనులు
జిహ్వచాపల్యమందున జిక్కువడరు. - 21
తే:గీ: నాల్క నదుపుజేసిన యట్టి నరునికిలను
శుభములొనగూడు మిక్కిలి సులభరీతి
మితము పాటించుటెంతయు హితముగూర్చు.
తిండియందును మరి మాటతీరు నందు. - 22
క: పరహితమతి బోధించుచు
పరమాత్ముని జేరు కొరకు పావనమూర్తుల్
ధరపై మతముల నిలిపిరి
సురుచిరమార్గమున నడచి సూనృతరీతిన్. - 23
ఆ:వె: దైవముదరి జేర్చు దారియె మతమని
తెలియలేని జనులు తెలివిదప్పి
దురభిమానులగుచు ధర హింసరేపుచు
పరుల బాధపెట్టి పతనమైరి. - 24
క: మతదురభిమాన పరులై
వితండవాదములకు దిగి విజ్ఞతవిడువన్
మతవిద్వేషములు రగిలి
మతమనునది మనుజులకిల మత్తుగమారెన్. - 25
క: గొప్పలు చెప్పుకొనుటకై
చొప్పించిరి మతములందు శుష్కవ్రతముల్
తప్పించుకొనగ వలయును
కుప్పలుగా చేరియున్న కూడని విధులన్. - 26
తే:గీ: పరమతంబులలోనున్న నెరసులేరి
పలుకవలసిన పనిలేదు పంతమూని
సాధనమ్మున గనుగొన్న సత్యములను
పరహితంబుగ పలుమారు పలుకవలయు. - 27
క: పీడింపగూడ దితరుల
పీడింపగ మనల నొరులు పెనగొనరేనిన్
పీడింపబడక వారల
దాడిని బోకార్చవలయు, దండించవలెన్. - 28
క: పరులన్ దండించునపుడు
బరువొక్కింతయు హృదయముపై బడకుండన్
సరిచేయదలచి మాత్రమె
పరుషత్వము జూపవలయు పగలేకుండన్. - 29
తే:గీ: నమ్మకములేదు నాపైన నాకె యనగ
నమ్ము నెవ్విధి దైవమున్ నెమ్మనమున
ఆత్మవిశ్వాసశూన్యుని నాదుకొనెడు
దైవమేలేదు వేయేల తథ్యమిదియ. - 30
ఆ:వె: మట్టిముద్ద యన్న మన్నన జూపరు
అదియె మంచిప్రతిమ యైన పిదప
వచ్చిపోవువారు మెచ్చుకొందు రపుడు
ఇదియె లోకరీతి యిదియె నీతి. - 31
ఆ:వె: పశువురీతినున్న పరమాత్మ జూడడు
భక్తిభావమందు వరలుచుండి
సజ్జనుడుగ మార సర్వేశ్వరునిదృష్టి
వానివైపు మరలు వాస్తవముగ. - 32
తే:గీ: ఆత్మవిశ్వాసము కలుగనంత వరకు
విడిచి సంశయంబుభయము కడకు జనవు
తనకు తనపైన నమ్మికే దైన్యమణచి
విజ్ఞతాస్ఫూర్తి నడిపించు విజయపథిని. - 33
తే:గీ: కొందరాధ్యాత్మికధ్యాస నుందు రరయ
నుందురెందరో మతబంధమందు చిక్కి
గుంపుకొరకున్న మతముల గుట్టెరింగి
ఉన్నతాధ్యాత్మిక పథమున నుండవలయు. - 34
క: ఎన్నో పద్ధ్తులేర్పడె
అన్నియు కఠినములె పొమ్ము నాత్మేశు గనన్
అన్నిట గలడను దైవము
ఉన్నాడెదకుహరమందు ఉన్నాడనగన్. - 35
ఆ:వె: స్థూలకోశములను సులువుగా ఛేదించి
ఆత్మదీప్తి జూపు నదియె విద్య
ఇతరవిద్యలెల్ల నిహ శృంఖలంబులై
కట్టినిన్ను పొరల చుట్టివైచు. - 36
తే:గీ: పఠనమొనరించి యానంద పడుటగాదు
విప్పికథజెప్ప ఊకొట్టి వినుటగాదు
తడయకాత్మవిద్య కొఱకు తపనపడుచు
పూని అభ్యాస మొనరించి పొందవలయు. - 37
క: ధరపై చిక్కెను జీవుడు
భరమౌ భవమను గొలుసున బంధీకృతుడై
దురుసుతనంబును గర్వము
వరుసన్ గొలుసున కదనపు వలయము లయ్యెన్. - 38
ఆ:వె: ఒకడె దేవుడనుచు నికరంబుగాపల్కి
పెక్కు ఱాళ్ళగనుచు మ్రోక్కనేల
ఎరుక నివ్వలేని తెరువు లెన్నైనను
కాలయాపనకన కల్లయౌనె. - 39
తే:గీ: చేయనుత్సహింతుముగాని చేయబోము
చేయబోవుదు మొకసారె చేతలెన్నొ
అందు ఆత్మవిశ్వాస మావంతలేదు
కార్యసాధనకివి యడ్డు కావెచెపుమ? - 40
ఆ:వె: ఏదొ చెప్పిరనుచు నేదొ చేసితిమని
శ్రద్ధలేక చేయు సాధనముల
పొద్దుపోవుగాని పొందలేమేమియు
గట్టిపట్టులేక గణనలేదు. - 41
క: కారాగారంబగు భువి
చేరుదు రధికారులు మరి చిక్కినదోషుల్
చేరిన అధికృతులుండెడి
తీరున మనముండవలయు తెరువెరిగి భువిన్. - 42
ఆ:వె: చెట్టునెక్కి కొమ్మ చేతులన్ తాబట్టి
చెట్టు నన్ను విడక బట్టెననుచు
వెర్రివానిరీతి విలపించుచుందురు
మాయయనగ నిదియె మహినిజూడ. - 43
ఆ:వె: అడవికేగినంత విడువవు బంధముల్
విడువదలచు కొలది ముడులు బడును
సహజమార్గమందు సద్గురుకృపబొంది
ఇంటనుండికూడ హితము గనుము. - 44
ఆ:వె: ఈశ్వరేచ్ఛగాక యితర మెయ్యది యగు
ననెడి సత్యమెఱెగి యన్ని యెడల
ధ్యాసనెపుడు విడక దైవంబుపైనిడి
సహజమార్గమందు సాగిపొమ్ము. - 45
ఆ:వె: దైవచింతనమున తానుండి నడువంగ
కీడదేల గలుగు కూడుమేలె
తగినదేదొ నిలుచు తగనిది విడిపోవు
నింతెగాని కలతలేల మనకు. - 46
క: జీవితమందలి చిక్కులు
దైవమె మేల్గోరి యిచ్చె తప్పదటంచున్
భావించుచు నోపికతో
గావించుము కార్యములను క్రమగతితోడన్. - 47
క: సమయంబున్నపుడెల్లను
సమగతి సర్వంబు నిండి సర్వాత్మకమై
విమలంబగు పరతత్వము
గమనించుచునున్న మేలు గలుగును మనకున్. – 48
ఆ:వె: మలిన యోచనలకు నెలవు మనసటంచు
నిందలిడుచు మిగుల కుందనేల
దైవచింతనమును తగమేలుకొల్పంగ
మరల సాధనంబు మనసెగాదె? - 49
ఆ:వె: హృదయమందు వెలుగు ఈశుని బోనాడి
అహము జూపుకొనెద మహరహంబు
పైనియహము దాచి లోనివెలుగు జూప
సఫలమగుట నిజము జన్మమిలను. - 50
తే:గీ: వేదనాయుత హృదిచేయు రోదనమ్ము
భక్తుని తలవాకిలికడ ప్రభుని నిలుపు
సత్యమియ్యది యనుభవ సారమిదియె
హృదయవేదనన్ మించినదేది లేదు. - 51
తే:గీ: కష్టమన్నది బొత్తిగ కలుగకుండ
బ్రతుకుటన్నది జరుగదు వసుధమీద
వాస్తవమునకు కష్టముల్ స్వస్థపరచి
మనిసి కారోగ్యమిడు చేదుమాత్ర లవియె. - 52
తే:గీ: విడువవలెనెవ్వి మరియేవి విడువదగదు
అనెడి విచికిత్స జిక్కక యనవరతము
మనసు గమ్యంబు పైనిల్పి మసలుకొనిన
నిలుచు తగినవి. తగనివి నిన్ను విడుచు. - 53
తే:గీ: దైవసన్నిధి జేర్చెడి దారిలోని
కంపకసవుల నెల్లను కాల్చివైచి
దారి సుగమమ్ముజేయు సాధనము భక్తి
యనుచు ననుభవమ్మున పల్కి రార్యజనులు. - 54
క: హృదయంబెప్పటికప్పుడు
యిదితగు నిదితగదటంచు నేర్పడజెప్పున్
హృదయమె కార్యస్థానము
పదిలముగా మనసుజేయు పనులకు నెల్లన్. - 55
క: హృదయం బేలికకావలె
తదాజ్ఞ నడువవలె మేధ తగదనకుండన్
కుదరదిదంచును మేధకు
హృదయముపై పెత్తనంబు నిచ్చిన కీడౌ. - 56
ఆ:వె: నీవు సృష్టిజేసి నిలుపకు దైవమున్
నీవుజేయు సృష్టి నిజముగాదు
ఉన్నదేదొ తెలిసి ఉన్నదున్నట్లుగా
స్వీకరించి నంత చిక్కువదలు. - 57
క: ఒక్కడుగు ముందున కిడిన
నిక్కముగా నాల్గడుగులు నీవైపుకిడున్
మక్కువజూపుచు దైవము
అక్కట! పరమాత్మకెంత ఔదార్యంబో!. - 58
తే:గీ: ఎవ్వడుత్కంఠ మదిగల్గి యెదురుచూచు
వానికోసమె పరమాత్మ వచ్చినిలుచు
ఏదొచేసితి మ్రొక్కితి నింతె యనుచు
పట్టిపట్టని వానికి ఫలములేదు. - 59
క: త్వరితంబుగ పరతత్వము
నరయగ దృఢదీక్షబూని యాతురతమెయిన్
సరియగు ప్రారంభమిడిన
సరగున కార్యంబు సగము సాధించబడెన్. - 60
ఆ:వె: ఇచ్చవచ్చినట్టు లిన్నేండ్లు మనసును
తిరుగనిచ్చి మనమె చెరచినాము
ధ్యానసాధనమున దాని నదుపుజేసి
తిరిగి మొదటిదశకు ద్రిప్పవలయు. - 61
ఆ:వె: విషయబంధనముల విడిపించుకొనుటకై
పడెడి శ్రమలు వృధయె విడువవవియు
దైవమందు మనసు తగులుకొన్నప్పుడు
విడచి బంధనములు వెడలు నవియె. - 62
తే:గీ: సులభుడైయున్న దేవుని తెలిసికొనగ
సులభపద్దతి చేపట్ట వలసియుండు
రెండువేళ్ళకు జిక్కెడు గుండుసూది
గొప్పక్రేనున నెత్తంగ గుదురునెట్లు? - 63
తే:గీ: ఒక్కగమ్యము మదినిల్పి చక్కగాను
సాధనముచేయ తప్పక జయముగల్గు
పలువిధంబుల పోరాడ భంగపడుచు
సత్యతత్త్వంబు గానంగ జాలరెపుడు. - 64
తే:గీ: హృదయమందున్న బహుసూక్ష్మ మృదులశక్తి
దివ్యధారను తనవైపు త్రిప్పి దించి
నింపుకొనుటను గమనించి నేర్పుమీర
మనసు నటనుంచ బడబోడు మాయలోన. - 65
తే:గీ: హృదయకుహరము యోగుల సదన మరయ
తత్త్వవేత్తలకెల్ల మేధయగు నిల్లు
హృదయ మీశ్వరుపై ధ్యాస కుదురజేయు
మేధ ఘనబోధనలచేత మెప్పువడయు. - 66
తే:గీ: హృదయమందుండి వెల్వడి హితముదెల్పు
భావవీచికల్ పరమాత్మ పలుకులగును
దైవవాణిని వినుటకు దారి యిదియె
విశ్వభాషలు చదువులు వృధయెపొమ్ము. - 67
తే:గీ: ఏది సత్యమో నిత్యమో యెన్నటికిని
మార్పులేనట్టి స్థితిలోన మనునదేదొ
అదియె తెలుసుకొనవలయు నట్లుగాక
విద్యలితరంబు లెన్నైన వృధయెసుమ్ము. - 68
తే:గీ: అట్టిదానిని తెలియంగ పట్టుబట్టి
గ్రంథములయందు వెతికిన కానరాదు
పండితుల తర్కములవల్ల బయటపడదు
అది అతీంద్రియస్థితి నందినపుడె తెలియు. - 69
ఆ:వె: ఆస్థితి తుదికాదు నెంతయో ముందున్న
దనెడి సత్యమెఱిగి ఆగకుండ
ననుభవమున బొంది యానందమును శాంతి
అదియు నధిగమించి కదలవలయు. - 70
తే:గీ: కదలి పయనించి గమ్యము కడకుజేర
అనుభవములెల్ల నచ్చట ఆంతమొందు
వెలుగుచీకటు లచ్చట తొలగియుండు.
చెప్పగాలేని దశయన నొప్పియుండు. - 71
తే:గీ: వ్యక్తి తనయున్కి నిచ్చట వదలిచనక
సత్పదార్థమున గలసి సమసిపోక
యరయ నామమాత్రపు భేదమట్లేయుండి
దైవయోగమున పుడమి జీవి నడచు. - 72
తే:గీ: అట్టి నామమాత్రపు భేదమంతరింప
నిలువనేరదాత్మ యునికి తొలగుగాన
లేశమైయుండు యీభేద మీశునాన
సాగు ప్రళయాగ్ని సర్వమ్ము సమయు వరకు. - 73
తే:గీ: వాస్తవంబిట్టిదైనను వదలకుండ
కోరి సంపూర్ణ లయమందె గురినినిల్పి
సాధనముజేసి గురుకృపన్ సవ్యరీతి
బొంది తరియింపవలయును పుడమి నరుడు. - 74
తే:గీ: ప్రళయ మెట్లవసరమొ ప్రపంచమునకు
అట్లె వైయక్తిక ప్రళయ మవసరంబు
చిన్నదిది పెద్దదది యంతెతేడ
యిది యెఱుగని జీవిబ్రతుకు వృధయెసుమ్ము. – 75
తే:గీ: దీని కారాటపడుదురు దివిజవరులె
మానవులకిది సాధ్యము మనసునిలుప
పరమగురువుల కృపతోడ బహుసులభము
విస్మరింపగ తగదిది వివరమరయ. - 76
తే:గీ: మతము నాధ్యాత్మికతయును గతముగాగ
సత్యమానందమును కూడ చనిన పిదప
చేరువౌదుము గమ్యమౌ చివరిదశకు
పలుకుకందని స్థితియది పరమపదము. - 77
క: హృదయాంతరాళమందున
వెదుకక సత్యంబుకొఱకు వెలుపల దిరుగన్
చెదరును మనస్సు, సత్యం
బుదయింపదు విద్యలెన్ని యున్నప్పటికిన్. - 78
క: ఉన్నాడీశుండంతట
ఉన్నాడన్నింటిలోన నున్నాడనగన్
ఉన్నాను నేననంగను
ఉన్నాడనువాడు లేడు ఉందువునీవే. - 79
క: నీవున్న ఈశుడుండడు
నీవటలేకుండినంత నెలవీశునికౌ
నీవుండక ఈశునిలిపి
జీవించుటొకటె నిజమగు జీవన మరయన్. - 80
తే:గీ: ఎంచ హృదయార్పణముకన్న మించినట్టి
త్యాగ మెయ్యదియును లేదు తరచిచూడ
అర్పితంబగు యెదలోన నవ్యయముగ
సత్పదార్థమె నిండును సహజరీతి. - 81
తే:గీ: దైవచింతనాపరులు మందమతులనుచు
చులకనగ మాటలాడు మూర్ఖులను జూచి
నవ్వుకొనవలెగాని పంతమునకుదిగి
భగ్గుమని మండిపడుటది లగ్గుగాదు. - 82
ఆ:వె: భక్తుడైనవాడు వాంచ్ఛించునొక్కటే
అయ్యదతనిజేర నడుగదేది
అన్నికోరికలను అదిఅంతమొందించు
వస్తుదృష్టి నెపుడొ వదలునతడు. - 83
ఆ:వె: ఏది తానెయౌచు నెచ్చట నుండెనో
అచటి నుండి తొలగి యన్యమయ్యె
తిరిగి యాస్థలంబు మరలజేరుటకునై
శ్రమలుపడెడ రదియె సాధనంబు. - 84
తే:గీ: సద్గుణంబులుసతతము సంస్మరింప
తద్గుణాన్వితుజూపును తథ్యమిదియ
సాగ తద్గుణధాము సంస్మరణమట్లె
గుణము గుణధాము నవ్వలి గుహ్యమెఱుగు. 85
తే:గీ: మంచిచెడ్డల తర్కాన మనసునిడక
తనది యనుకొన్నదంతయు వినయమొప్ప
భగవదర్పణజేసి భవ్యమతియైన
నతడు శరణాగతింజెందె ననగవచ్చు. - 86
ఆ:వె: నరుడు మరణమంది నాకలోకముజేరు
దేవగణము కోరి భువికిదిగును
దిగెడు దేవతలను దిక్కుమీరని మ్రొక్క
కాలము వృధతప్ప కలదెఫలము. - 87
ఆ:వె: తా మరిష్యమాణుడై మునుపటికర్మ
ఫలము కుడువక విడువంగనగునె?
చావుకు సరివచ్చు సత్స్థితిగోరుచు
జీవితమును పూర్తి చేయవలయు. - 88
ఆ:వె: ధ్యానసమయమందు తగని తలపులెన్నొ
నిలువనీక కలత కలుగజేయ
మదిని లక్ష్యమందు కుదురుగా జేరిచి
సహజమార్గమందు జయముగనుము. - 89
తే:గీ: దినదినంబును డెందంబు తేలికగుట
ప్రేమభావము మొలకెత్తి వృద్ధియగుట
ఆత్మ జాగ్రత్తగానున్న దనుట కివియె
సంజ్ఞలుగనెంచి ముందుకు సాగవలయు. – 90
క: శ్రీకైవల్యపదార్థులు
నాకులు దిగి వచ్చుచుంద్రనాకులమతి భూ
లోకంబునకున్ సుస్థితి
సాకల్యంబుగ తపములు సాగించుటకై. - 91
ఆ:వె: సత్యతత్త్వమందు సంపూర్ణముగమున్గ
ఆత్మ మనసు దేహ మన్ని మరచి
ఉప్పుబొమ్మ కడలి నునికిగోల్పడినట్లు
మిగులడతడు శూన్యుడగును నిజము. - 92
తే:గీ: శూన్యమునకు శూన్యంబగు సుస్థితి మన
గమ్యము. అదియెసత్యము గాన విడక
మదిని సర్వస్వమనినమ్మి హృదినిజేర్చి
తనువు పంచతగనుదాక మనుటయొప్పు. - 93
క: ప్రేమ మహోన్నతమైనది
ప్రేమకు నేది సరిరాదు పృథ్వీస్ఠలిపై
కాముకుల దేహబంధమె
ప్రేమయని తలతురేని వృధయౌ బ్రతుకుల్. - 94
క: ప్రేమ విధేయతనొసగున్
బ్రేమ విధేయతకు లోగి వెలయు సమగతిన్
ధీమంతులు గురుశిష్యులు
ప్రేమాస్పదులై రహిన్ జరింతురు ధాత్రిన్. - 95
తే:గీ: ప్రేమించిన దైవంబును
ప్రేమించును దైవమునిను వేయింతలుగన్
ప్రేమకు సరియగు భావము
ప్రేమయెపో మాటలేల పెక్కులుబల్కన్. - 96
తే:గీ: ఎంత ప్రియమైనదైనను చెంతలేక
దూరమైనంత ప్రేమయు తొలగిపోవు
కాని దివ్యప్రేమకు తుది లేనెలేదు
మరణమైనను ఆటంకపరచలేదు. - 97
క: పేయసి ప్రియుడగు మరియున్
ప్రేయసియైపోవు ప్రియుడు ప్రేమమునుంగన్
పాయని ప్రియభావంబున
ధ్యేయంబగు దైవమగుచు ధీనిధిమారున్. - 98
క: దేవుడు సర్వజ్ఞుండగు
దేవుని నెఱిగితినన దేవునిరీతిన్
కోవిదుడై సర్వమెఱిగి
జీవింపగవలె నతండు చిత్కళతోడన్. - 99
తే:గీ; మును మనోబుద్ధ్యహంకారములును మరియు
చిత్తము క్రమబద్ధమొనర్చి సిద్ధపరచి
ఆత్మ పరమాత్మతో జేర్చు నతడె గురుడు
అతడు జూపిన మార్గమే మతము నిజము. - 100
తే:గీ: గురుడు సాధకుని హృదయకుహరమందు
సత్యతత్త్వము జొప్పించు సమయమెఱిగి
అదియె బీజమై చింతనంబను జలమున
పెరిగి వికసించి పరతత్వ మెఱుకపరచు. - 101
తే:గీ: సహజమగు దివ్యశక్తిని సాధకునకు
అందజేయుచు నభివృద్ధినొందజేసి
సంతసించెడు వాడెపో సద్గురుండు
కురులు బెంచిన వారెల్ల గురులుకారు. - 102
తే:గీ: పతనమార్గము తప్పించి గతినిమార్చి
సత్యపథగామిగాజేసి శక్తినొసగి
జీవితాంతము విడువక శ్రేయమరసి
తోడునీడగ నుండెడి వాడె గురుడు. -103
తే:గీ: సహచరుండయి మసలుచు సత్యమెఱెగి
మనల దైవసన్నిధి జేర్చు మహిమగలిగి
పెరటికల్పకమగువాడు గురుదుగాని
కుటిలుడును దంభశీలుడు గురుడుకాడు. - 104
తే:గీ: దబ్బుకెప్పుడు ఇబ్బంది జబ్బు మరియు
వదలకుండగ నిందించు వారలుండి
వగవకీభువి జీవించు వారుగాక
నితరుల మహాత్ములని బిల్వ నిలను తగదు. - 105
తే:గీ: వారసత్వముతోడ రావచ్చునాస్తి
అరయ నాధ్యత్మ సంపత్తి యటులరాదు
భక్తిప్రేమలు గలిగిన వ్యక్తిగాక
సతియు సుతులైన పొందంగ సాధ్యపడదు.. - 106
తే:గీ: ఎంత సర్వజ్ఞుడైనను సుంత యణగి
మానవత్వపు పరిధులు దాటిపోక
తదనుగుణమగు జీవన ధర్మమునకు
విలువనిచ్చుచు భువిపైన మెలగు బుధుదు. - 107
ఆ:వె: తాను బంధనముల తగులుకొనినవాడు
నితరజనుల బంధ మెటులవిప్పు?
రిత్తమాటలాడి చిత్తచాంచల్యంబు
కలుగజేయునతడు కాడు గురుడు. - 108
ఆ:వె: గురుడనెడియూహ చొరబడ మనసున
తగడు గురువనంగ తజ్జనుండు
అహమువీడి సమత సహనభావము గల్గి
భక్తినుండు హితుడె పరమగురుడు. - 109
తే:గీ: గురుని కొండాడుచుండుట గొప్పగాదు
గురుడుచూపిన తెరువున గురుతుగాను
నడచుచుండుటయే గొప్ప పుడమియందు
గురుని ప్రకటింప నియ్యదే తెరువుసుమ్ము. - 110
క: గురుదేవుల ప్రాపుగలిగి
ధర సన్మార్గము విడువక తాత్త్వికసరణిన్
పరమాత్మ చింతనామృత
నిరతిన్ గనుడీ నితాంత నిశ్రేయసమున్. - 111
v
సహజమార్గ దశనియమములు
ఆ:వె: సుర్యుడుదయించుటకు మున్నె శుద్ధులగుచు
నయముననొకగంట సుఖాసనమున సహజ
విధి హృదయముపై ధ్యానము వినయశీలు
రగుచు చేయుచుండవలయు ననుదినంబు. - 1
క: మదిలోన భక్తిప్రేమలు
పదిలముగా నుంచుకొనుచు ప్రార్థనతోడన్
హృదిపై ధ్యానము చేయుడు
పదపడి ఆత్మోద్ధరణము బడయుట కొఱకై. - 2
క: పరమాత్మతోడ నైక్యమె
పరమావధి లక్ష్యమనుచు భావించిమదిన్
త్వరితముగ బొందనెంచుము
విరమణ విశ్రాంతి మరియు విసుగదిలేకన్. - 3
తే:గీ: ప్రకృతియును నీవు నొకటియై బ్రతుకదలచి
దర్పము కపటమును లేక ధాత్రియందు
సహజ సామాన్య నరునిగ నహరహంబు
సరళజీవన రీతిన సాగిపొమ్ము. - 4
ఆ:వె: సత్యవంతుడనగ నిత్యము చరియించి
బాధ వేదన మన బాగుకొఱకె
దేవుడిచ్చినట్టి దివ్యవరములని
తలచుచు దెలుపుము కృతజ్ఞతలను. - 5
క: ధరనున్న మనుజులెల్లరు
నరయగ సోదరులె మనకు అదియట్లుండన్
అరమరికలు లేక జనుల
దరిజేర్చుక మనగవలయు తాత్త్వికబుద్ధిన్. - 6
తే:గీ: కీడుజేసిన వారిపై కినుకవలదు
మది ప్రతీకారవాంఛను మెదలనీక
అదియె దివ్యబహూకృతి యని దలచి
స్వీకరించి కృతజ్ఞతల్ జెప్పుమెపుడు. - 7
క: ఋజువర్తనంబు భక్తియు
నిజజీవితమున గనబడ నియమము తోడన్
సుజనుడవై యార్జించుచు
భుజియింపుము కలిగినంత పొందుచు తృప్తిన్. - 8
క: ఇతరుల మనస్సులందున
సతతము మొలకెత్త ప్రేమ సద్భక్తి దయన్
అతిజాగరూకత గలిగి
హితకరి వీరన మెలంగు మిమ్మహిమీదన్ . - 9
ఆ:వె: పడుకొనుటకుముందు పరమాత్మసన్నిధి
నున్నయట్లు తలచి, ఒదిగిపోయి
చేసినాడ తప్పు చేయనింకేనాడు
ననుచు క్షమను వేడికొనుము మదిని. - 10
ఓం తత్ సత్
కైవల్యపథము
క: శ్రీరామచంద్ర నీపై
భారముమోపి నినుదలచి ప్రాణాహుతి వి
స్తారప్రసారము వడసితి
దారితెలిసితిన్ ప్రభూ! సదా వందనముల్. - 1
క: ఎరుగను బ్రస్తానత్రయ
మెరుగను వ్యాకరణశాస్త్ర మెరుగను గవితా
స్ఫురణమ్ము రామచంద్ర గు
రురాట్కరుణ వ్రాసితి, నెనరున జదువదగున్. - 2
క: లేదు వచోగాంభీర్యము
లేదు నలంకారకౌశలియు. సత్యము ను
ద్భోదింప సాహసించితి
నాదట గనుటొప్పు సహృదయ రసజ్ఞజనుల్. - 3
తే:గీ: కలవు దోషములని మదిదలచి విడక
సూనృతములిందు కలవంచు సుమతులగుచు
చూపుసారింపు డిటువైపు సుంత యనుచు
వేడుకొనుచుంటి మిమ్ముల వినయమతిని. - 4
క: ఓ! సర్వేశ్వర నీవే
మా సర్వస్వంబు నిజము. మహనీయగతిన్
బాసటగా నీవుండక
రా సాధ్యమె నిన్నుగలియ రయమున మాకున్. - 5
క: మానవ జీవితలక్ష్యము
వైనముగా దైవమనుచు వాకొనిరి మునుల్
కానీ కోరికలతెరల్
కానగరానీవు దారి గమ్యము చేరన్. - 6
క: నడవడి సరిజేసుకొనక
నడుగిడ సాధ్యంబుగాదు ఆధ్యాత్మపథిన్
నడుపగవశమే చిల్లుల
పడవను జలమధ్యమందు పదిలముగాగన్. - 7
క: తనశీలము నితరజనులు
పనిగొని మెచ్చంగవలయు పలుమారనుచున్
మనమున దలపక శీలము
తన యుద్ధరణమునకనుచు దలపగ వలయున్. 8
ఆ:వె: ఏమితలచు మరియు తానేమి మాటాడు
జీవితమున నదెయె చేయవలయు
పనికిరానిమాట పలికెడి నరుకంటె
ఊరకున్నవాడె యుత్తముండు. - 9
క: బలహీనుడనని యెన్నడు
తలపోయగరాదు మదిని తగవెదుకంగన్
బహీనుడు లేడు భువిని
బలమై భగవంతుడుండ భయమది యేలా? - 10
క: ఏ సేవయైన మనుజుం
డాసించక ప్రతిఫలమ్ము నభ్యర్చనగా
జేసికొని పోవుచుండిన
వేసటలేకుండ మేలు పెంపొందు భువిన్. - 11
తే:గీ: దైవమిచ్చిన సిరిసంపదలకు తాను
ధర్మకర్తగ భావించి ధర్మబుద్ధి
వృద్ధిజేసి వెచ్చించుచు శుద్ధమైన
జీవనంబును గడిపిన శ్రేయమగును. - 12
క: సేవాత్యాగము లనువుగ
కావలె నాధ్యాత్మికటగారము గట్టన్
భావమున ప్రేమదాని గు
ణావర్తంబగుచు నెగడు నరయగ ధరణిన్. - 13
క: సేవానిరతుడ నేనని
భావించిన నహముపెరిగి పతనము జెందున్
దైవము దీనునిరూపై
సేవల్గొనునంచు తలప శ్రేయము గలుగున్. - 14
తే:గీ: కలిమిలేముల ధర్మము తొలగిపోక
కష్టసుఖముల నొకరీతి గడుపుకొనుచు
మితము పాటించి మనుజుడు మెలగుచుండ
విడువకెన్నడు దైవంబు నెడదనుండు. - 15
ఆ:వె: ఆలుబిడ్డ లడ్డ మాధ్యాత్మికతకంచు
గృహమువిడచి కొండగుహలజేరి.
చిత్తవృత్తినాపు సత్త తనకు లేక
కాలమెల్ల వృధగ గడపనేల. - 16
ఆ:వె: సతియు సుతులు జూడ సర్వేశ్వరుని కాన్క
లనుచు ధర్మమునకు నణుగుణముగ
నడచి హృదయమందు విడక నీశ్వరునిల్ప
సఫలమగునుగాదె జన్మమిలను. - 17
ఆ:వె: పక్షియెగురు రెండుపక్షముల్ చాచుచు
ఒక్కరెక్కె జాచ నొరిగిపోవు
అరయ నాలుబిడ్డ లాధ్యాత్మికతయును
రెండునున్న గలుగు నిండుదనము. - 18
ఆ:వె: ఇంటిపెద్దననుచు నెంతొదర్పము జూపి
చిక్కులందు బడుచు చెడగనేల.
తనదు గృహమునందె తగునిది యనుచును
అతిథిరీతి మెలగి హితము గనుము. - 19
తే:గీ: మాంసమాహారముగ గొను మానవులిల
ఆత్మతత్త్వార్థ మేమాత్ర మరయలేరు
మాంసభక్షణ విడువంగ మంచిదనుచు
పలికిరార్యులు పలుమారు పదిలముగను. - 2౦
తే:గీ: మాటలవియేల రుచియందు మనసు దవిలి
తినినదంతయు విషతుల్య మనిరి బుధులు
గాన దివ్యజీవనమును గడుపుజనులు
జిహ్వచాపల్యమందున జిక్కువడరు. - 21
తే:గీ: నాల్క నదుపుజేసిన యట్టి నరునికిలను
శుభములొనగూడు మిక్కిలి సులభరీతి
మితము పాటించుటెంతయు హితముగూర్చు.
తిండియందును మరి మాటతీరు నందు. - 22
క: పరహితమతి బోధించుచు
పరమాత్ముని జేరు కొరకు పావనమూర్తుల్
ధరపై మతముల నిలిపిరి
సురుచిరమార్గమున నడచి సూనృతరీతిన్. - 23
ఆ:వె: దైవముదరి జేర్చు దారియె మతమని
తెలియలేని జనులు తెలివిదప్పి
దురభిమానులగుచు ధర హింసరేపుచు
పరుల బాధపెట్టి పతనమైరి. - 24
క: మతదురభిమాన పరులై
వితండవాదములకు దిగి విజ్ఞతవిడువన్
మతవిద్వేషములు రగిలి
మతమనునది మనుజులకిల మత్తుగమారెన్. - 25
క: గొప్పలు చెప్పుకొనుటకై
చొప్పించిరి మతములందు శుష్కవ్రతముల్
తప్పించుకొనగ వలయును
కుప్పలుగా చేరియున్న కూడని విధులన్. - 26
తే:గీ: పరమతంబులలోనున్న నెరసులేరి
పలుకవలసిన పనిలేదు పంతమూని
సాధనమ్మున గనుగొన్న సత్యములను
పరహితంబుగ పలుమారు పలుకవలయు. - 27
క: పీడింపగూడ దితరుల
పీడింపగ మనల నొరులు పెనగొనరేనిన్
పీడింపబడక వారల
దాడిని బోకార్చవలయు, దండించవలెన్. - 28
క: పరులన్ దండించునపుడు
బరువొక్కింతయు హృదయముపై బడకుండన్
సరిచేయదలచి మాత్రమె
పరుషత్వము జూపవలయు పగలేకుండన్. - 29
తే:గీ: నమ్మకములేదు నాపైన నాకె యనగ
నమ్ము నెవ్విధి దైవమున్ నెమ్మనమున
ఆత్మవిశ్వాసశూన్యుని నాదుకొనెడు
దైవమేలేదు వేయేల తథ్యమిదియ. - 30
ఆ:వె: మట్టిముద్ద యన్న మన్నన జూపరు
అదియె మంచిప్రతిమ యైన పిదప
వచ్చిపోవువారు మెచ్చుకొందు రపుడు
ఇదియె లోకరీతి యిదియె నీతి. - 31
ఆ:వె: పశువురీతినున్న పరమాత్మ జూడడు
భక్తిభావమందు వరలుచుండి
సజ్జనుడుగ మార సర్వేశ్వరునిదృష్టి
వానివైపు మరలు వాస్తవముగ. - 32
తే:గీ: ఆత్మవిశ్వాసము కలుగనంత వరకు
విడిచి సంశయంబుభయము కడకు జనవు
తనకు తనపైన నమ్మికే దైన్యమణచి
విజ్ఞతాస్ఫూర్తి నడిపించు విజయపథిని. - 33
తే:గీ: కొందరాధ్యాత్మికధ్యాస నుందు రరయ
నుందురెందరో మతబంధమందు చిక్కి
గుంపుకొరకున్న మతముల గుట్టెరింగి
ఉన్నతాధ్యాత్మిక పథమున నుండవలయు. - 34
క: ఎన్నో పద్ధ్తులేర్పడె
అన్నియు కఠినములె పొమ్ము నాత్మేశు గనన్
అన్నిట గలడను దైవము
ఉన్నాడెదకుహరమందు ఉన్నాడనగన్. - 35
ఆ:వె: స్థూలకోశములను సులువుగా ఛేదించి
ఆత్మదీప్తి జూపు నదియె విద్య
ఇతరవిద్యలెల్ల నిహ శృంఖలంబులై
కట్టినిన్ను పొరల చుట్టివైచు. - 36
తే:గీ: పఠనమొనరించి యానంద పడుటగాదు
విప్పికథజెప్ప ఊకొట్టి వినుటగాదు
తడయకాత్మవిద్య కొఱకు తపనపడుచు
పూని అభ్యాస మొనరించి పొందవలయు. - 37
క: ధరపై చిక్కెను జీవుడు
భరమౌ భవమను గొలుసున బంధీకృతుడై
దురుసుతనంబును గర్వము
వరుసన్ గొలుసున కదనపు వలయము లయ్యెన్. - 38
ఆ:వె: ఒకడె దేవుడనుచు నికరంబుగాపల్కి
పెక్కు ఱాళ్ళగనుచు మ్రోక్కనేల
ఎరుక నివ్వలేని తెరువు లెన్నైనను
కాలయాపనకన కల్లయౌనె. - 39
తే:గీ: చేయనుత్సహింతుముగాని చేయబోము
చేయబోవుదు మొకసారె చేతలెన్నొ
అందు ఆత్మవిశ్వాస మావంతలేదు
కార్యసాధనకివి యడ్డు కావెచెపుమ? - 40
ఆ:వె: ఏదొ చెప్పిరనుచు నేదొ చేసితిమని
శ్రద్ధలేక చేయు సాధనముల
పొద్దుపోవుగాని పొందలేమేమియు
గట్టిపట్టులేక గణనలేదు. - 41
క: కారాగారంబగు భువి
చేరుదు రధికారులు మరి చిక్కినదోషుల్
చేరిన అధికృతులుండెడి
తీరున మనముండవలయు తెరువెరిగి భువిన్. - 42
ఆ:వె: చెట్టునెక్కి కొమ్మ చేతులన్ తాబట్టి
చెట్టు నన్ను విడక బట్టెననుచు
వెర్రివానిరీతి విలపించుచుందురు
మాయయనగ నిదియె మహినిజూడ. - 43
ఆ:వె: అడవికేగినంత విడువవు బంధముల్
విడువదలచు కొలది ముడులు బడును
సహజమార్గమందు సద్గురుకృపబొంది
ఇంటనుండికూడ హితము గనుము. - 44
ఆ:వె: ఈశ్వరేచ్ఛగాక యితర మెయ్యది యగు
ననెడి సత్యమెఱెగి యన్ని యెడల
ధ్యాసనెపుడు విడక దైవంబుపైనిడి
సహజమార్గమందు సాగిపొమ్ము. - 45
ఆ:వె: దైవచింతనమున తానుండి నడువంగ
కీడదేల గలుగు కూడుమేలె
తగినదేదొ నిలుచు తగనిది విడిపోవు
నింతెగాని కలతలేల మనకు. - 46
క: జీవితమందలి చిక్కులు
దైవమె మేల్గోరి యిచ్చె తప్పదటంచున్
భావించుచు నోపికతో
గావించుము కార్యములను క్రమగతితోడన్. - 47
క: సమయంబున్నపుడెల్లను
సమగతి సర్వంబు నిండి సర్వాత్మకమై
విమలంబగు పరతత్వము
గమనించుచునున్న మేలు గలుగును మనకున్. – 48
ఆ:వె: మలిన యోచనలకు నెలవు మనసటంచు
నిందలిడుచు మిగుల కుందనేల
దైవచింతనమును తగమేలుకొల్పంగ
మరల సాధనంబు మనసెగాదె? - 49
ఆ:వె: హృదయమందు వెలుగు ఈశుని బోనాడి
అహము జూపుకొనెద మహరహంబు
పైనియహము దాచి లోనివెలుగు జూప
సఫలమగుట నిజము జన్మమిలను. - 50
తే:గీ: వేదనాయుత హృదిచేయు రోదనమ్ము
భక్తుని తలవాకిలికడ ప్రభుని నిలుపు
సత్యమియ్యది యనుభవ సారమిదియె
హృదయవేదనన్ మించినదేది లేదు. - 51
తే:గీ: కష్టమన్నది బొత్తిగ కలుగకుండ
బ్రతుకుటన్నది జరుగదు వసుధమీద
వాస్తవమునకు కష్టముల్ స్వస్థపరచి
మనిసి కారోగ్యమిడు చేదుమాత్ర లవియె. - 52
తే:గీ: విడువవలెనెవ్వి మరియేవి విడువదగదు
అనెడి విచికిత్స జిక్కక యనవరతము
మనసు గమ్యంబు పైనిల్పి మసలుకొనిన
నిలుచు తగినవి. తగనివి నిన్ను విడుచు. - 53
తే:గీ: దైవసన్నిధి జేర్చెడి దారిలోని
కంపకసవుల నెల్లను కాల్చివైచి
దారి సుగమమ్ముజేయు సాధనము భక్తి
యనుచు ననుభవమ్మున పల్కి రార్యజనులు. - 54
క: హృదయంబెప్పటికప్పుడు
యిదితగు నిదితగదటంచు నేర్పడజెప్పున్
హృదయమె కార్యస్థానము
పదిలముగా మనసుజేయు పనులకు నెల్లన్. - 55
క: హృదయం బేలికకావలె
తదాజ్ఞ నడువవలె మేధ తగదనకుండన్
కుదరదిదంచును మేధకు
హృదయముపై పెత్తనంబు నిచ్చిన కీడౌ. - 56
ఆ:వె: నీవు సృష్టిజేసి నిలుపకు దైవమున్
నీవుజేయు సృష్టి నిజముగాదు
ఉన్నదేదొ తెలిసి ఉన్నదున్నట్లుగా
స్వీకరించి నంత చిక్కువదలు. - 57
క: ఒక్కడుగు ముందున కిడిన
నిక్కముగా నాల్గడుగులు నీవైపుకిడున్
మక్కువజూపుచు దైవము
అక్కట! పరమాత్మకెంత ఔదార్యంబో!. - 58
తే:గీ: ఎవ్వడుత్కంఠ మదిగల్గి యెదురుచూచు
వానికోసమె పరమాత్మ వచ్చినిలుచు
ఏదొచేసితి మ్రొక్కితి నింతె యనుచు
పట్టిపట్టని వానికి ఫలములేదు. - 59
క: త్వరితంబుగ పరతత్వము
నరయగ దృఢదీక్షబూని యాతురతమెయిన్
సరియగు ప్రారంభమిడిన
సరగున కార్యంబు సగము సాధించబడెన్. - 60
ఆ:వె: ఇచ్చవచ్చినట్టు లిన్నేండ్లు మనసును
తిరుగనిచ్చి మనమె చెరచినాము
ధ్యానసాధనమున దాని నదుపుజేసి
తిరిగి మొదటిదశకు ద్రిప్పవలయు. - 61
ఆ:వె: విషయబంధనముల విడిపించుకొనుటకై
పడెడి శ్రమలు వృధయె విడువవవియు
దైవమందు మనసు తగులుకొన్నప్పుడు
విడచి బంధనములు వెడలు నవియె. - 62
తే:గీ: సులభుడైయున్న దేవుని తెలిసికొనగ
సులభపద్దతి చేపట్ట వలసియుండు
రెండువేళ్ళకు జిక్కెడు గుండుసూది
గొప్పక్రేనున నెత్తంగ గుదురునెట్లు? - 63
తే:గీ: ఒక్కగమ్యము మదినిల్పి చక్కగాను
సాధనముచేయ తప్పక జయముగల్గు
పలువిధంబుల పోరాడ భంగపడుచు
సత్యతత్త్వంబు గానంగ జాలరెపుడు. - 64
తే:గీ: హృదయమందున్న బహుసూక్ష్మ మృదులశక్తి
దివ్యధారను తనవైపు త్రిప్పి దించి
నింపుకొనుటను గమనించి నేర్పుమీర
మనసు నటనుంచ బడబోడు మాయలోన. - 65
తే:గీ: హృదయకుహరము యోగుల సదన మరయ
తత్త్వవేత్తలకెల్ల మేధయగు నిల్లు
హృదయ మీశ్వరుపై ధ్యాస కుదురజేయు
మేధ ఘనబోధనలచేత మెప్పువడయు. - 66
తే:గీ: హృదయమందుండి వెల్వడి హితముదెల్పు
భావవీచికల్ పరమాత్మ పలుకులగును
దైవవాణిని వినుటకు దారి యిదియె
విశ్వభాషలు చదువులు వృధయెపొమ్ము. - 67
తే:గీ: ఏది సత్యమో నిత్యమో యెన్నటికిని
మార్పులేనట్టి స్థితిలోన మనునదేదొ
అదియె తెలుసుకొనవలయు నట్లుగాక
విద్యలితరంబు లెన్నైన వృధయెసుమ్ము. - 68
తే:గీ: అట్టిదానిని తెలియంగ పట్టుబట్టి
గ్రంథములయందు వెతికిన కానరాదు
పండితుల తర్కములవల్ల బయటపడదు
అది అతీంద్రియస్థితి నందినపుడె తెలియు. - 69
ఆ:వె: ఆస్థితి తుదికాదు నెంతయో ముందున్న
దనెడి సత్యమెఱిగి ఆగకుండ
ననుభవమున బొంది యానందమును శాంతి
అదియు నధిగమించి కదలవలయు. - 70
తే:గీ: కదలి పయనించి గమ్యము కడకుజేర
అనుభవములెల్ల నచ్చట ఆంతమొందు
వెలుగుచీకటు లచ్చట తొలగియుండు.
చెప్పగాలేని దశయన నొప్పియుండు. - 71
తే:గీ: వ్యక్తి తనయున్కి నిచ్చట వదలిచనక
సత్పదార్థమున గలసి సమసిపోక
యరయ నామమాత్రపు భేదమట్లేయుండి
దైవయోగమున పుడమి జీవి నడచు. - 72
తే:గీ: అట్టి నామమాత్రపు భేదమంతరింప
నిలువనేరదాత్మ యునికి తొలగుగాన
లేశమైయుండు యీభేద మీశునాన
సాగు ప్రళయాగ్ని సర్వమ్ము సమయు వరకు. - 73
తే:గీ: వాస్తవంబిట్టిదైనను వదలకుండ
కోరి సంపూర్ణ లయమందె గురినినిల్పి
సాధనముజేసి గురుకృపన్ సవ్యరీతి
బొంది తరియింపవలయును పుడమి నరుడు. - 74
తే:గీ: ప్రళయ మెట్లవసరమొ ప్రపంచమునకు
అట్లె వైయక్తిక ప్రళయ మవసరంబు
చిన్నదిది పెద్దదది యంతెతేడ
యిది యెఱుగని జీవిబ్రతుకు వృధయెసుమ్ము. – 75
తే:గీ: దీని కారాటపడుదురు దివిజవరులె
మానవులకిది సాధ్యము మనసునిలుప
పరమగురువుల కృపతోడ బహుసులభము
విస్మరింపగ తగదిది వివరమరయ. - 76
తే:గీ: మతము నాధ్యాత్మికతయును గతముగాగ
సత్యమానందమును కూడ చనిన పిదప
చేరువౌదుము గమ్యమౌ చివరిదశకు
పలుకుకందని స్థితియది పరమపదము. - 77
క: హృదయాంతరాళమందున
వెదుకక సత్యంబుకొఱకు వెలుపల దిరుగన్
చెదరును మనస్సు, సత్యం
బుదయింపదు విద్యలెన్ని యున్నప్పటికిన్. - 78
క: ఉన్నాడీశుండంతట
ఉన్నాడన్నింటిలోన నున్నాడనగన్
ఉన్నాను నేననంగను
ఉన్నాడనువాడు లేడు ఉందువునీవే. - 79
క: నీవున్న ఈశుడుండడు
నీవటలేకుండినంత నెలవీశునికౌ
నీవుండక ఈశునిలిపి
జీవించుటొకటె నిజమగు జీవన మరయన్. - 80
తే:గీ: ఎంచ హృదయార్పణముకన్న మించినట్టి
త్యాగ మెయ్యదియును లేదు తరచిచూడ
అర్పితంబగు యెదలోన నవ్యయముగ
సత్పదార్థమె నిండును సహజరీతి. - 81
తే:గీ: దైవచింతనాపరులు మందమతులనుచు
చులకనగ మాటలాడు మూర్ఖులను జూచి
నవ్వుకొనవలెగాని పంతమునకుదిగి
భగ్గుమని మండిపడుటది లగ్గుగాదు. - 82
ఆ:వె: భక్తుడైనవాడు వాంచ్ఛించునొక్కటే
అయ్యదతనిజేర నడుగదేది
అన్నికోరికలను అదిఅంతమొందించు
వస్తుదృష్టి నెపుడొ వదలునతడు. - 83
ఆ:వె: ఏది తానెయౌచు నెచ్చట నుండెనో
అచటి నుండి తొలగి యన్యమయ్యె
తిరిగి యాస్థలంబు మరలజేరుటకునై
శ్రమలుపడెడ రదియె సాధనంబు. - 84
తే:గీ: సద్గుణంబులుసతతము సంస్మరింప
తద్గుణాన్వితుజూపును తథ్యమిదియ
సాగ తద్గుణధాము సంస్మరణమట్లె
గుణము గుణధాము నవ్వలి గుహ్యమెఱుగు. 85
తే:గీ: మంచిచెడ్డల తర్కాన మనసునిడక
తనది యనుకొన్నదంతయు వినయమొప్ప
భగవదర్పణజేసి భవ్యమతియైన
నతడు శరణాగతింజెందె ననగవచ్చు. - 86
ఆ:వె: నరుడు మరణమంది నాకలోకముజేరు
దేవగణము కోరి భువికిదిగును
దిగెడు దేవతలను దిక్కుమీరని మ్రొక్క
కాలము వృధతప్ప కలదెఫలము. - 87
ఆ:వె: తా మరిష్యమాణుడై మునుపటికర్మ
ఫలము కుడువక విడువంగనగునె?
చావుకు సరివచ్చు సత్స్థితిగోరుచు
జీవితమును పూర్తి చేయవలయు. - 88
ఆ:వె: ధ్యానసమయమందు తగని తలపులెన్నొ
నిలువనీక కలత కలుగజేయ
మదిని లక్ష్యమందు కుదురుగా జేరిచి
సహజమార్గమందు జయముగనుము. - 89
తే:గీ: దినదినంబును డెందంబు తేలికగుట
ప్రేమభావము మొలకెత్తి వృద్ధియగుట
ఆత్మ జాగ్రత్తగానున్న దనుట కివియె
సంజ్ఞలుగనెంచి ముందుకు సాగవలయు. – 90
క: శ్రీకైవల్యపదార్థులు
నాకులు దిగి వచ్చుచుంద్రనాకులమతి భూ
లోకంబునకున్ సుస్థితి
సాకల్యంబుగ తపములు సాగించుటకై. - 91
ఆ:వె: సత్యతత్త్వమందు సంపూర్ణముగమున్గ
ఆత్మ మనసు దేహ మన్ని మరచి
ఉప్పుబొమ్మ కడలి నునికిగోల్పడినట్లు
మిగులడతడు శూన్యుడగును నిజము. - 92
తే:గీ: శూన్యమునకు శూన్యంబగు సుస్థితి మన
గమ్యము. అదియెసత్యము గాన విడక
మదిని సర్వస్వమనినమ్మి హృదినిజేర్చి
తనువు పంచతగనుదాక మనుటయొప్పు. - 93
క: ప్రేమ మహోన్నతమైనది
ప్రేమకు నేది సరిరాదు పృథ్వీస్ఠలిపై
కాముకుల దేహబంధమె
ప్రేమయని తలతురేని వృధయౌ బ్రతుకుల్. - 94
క: ప్రేమ విధేయతనొసగున్
బ్రేమ విధేయతకు లోగి వెలయు సమగతిన్
ధీమంతులు గురుశిష్యులు
ప్రేమాస్పదులై రహిన్ జరింతురు ధాత్రిన్. - 95
తే:గీ: ప్రేమించిన దైవంబును
ప్రేమించును దైవమునిను వేయింతలుగన్
ప్రేమకు సరియగు భావము
ప్రేమయెపో మాటలేల పెక్కులుబల్కన్. - 96
తే:గీ: ఎంత ప్రియమైనదైనను చెంతలేక
దూరమైనంత ప్రేమయు తొలగిపోవు
కాని దివ్యప్రేమకు తుది లేనెలేదు
మరణమైనను ఆటంకపరచలేదు. - 97
క: పేయసి ప్రియుడగు మరియున్
ప్రేయసియైపోవు ప్రియుడు ప్రేమమునుంగన్
పాయని ప్రియభావంబున
ధ్యేయంబగు దైవమగుచు ధీనిధిమారున్. - 98
క: దేవుడు సర్వజ్ఞుండగు
దేవుని నెఱిగితినన దేవునిరీతిన్
కోవిదుడై సర్వమెఱిగి
జీవింపగవలె నతండు చిత్కళతోడన్. - 99
తే:గీ; మును మనోబుద్ధ్యహంకారములును మరియు
చిత్తము క్రమబద్ధమొనర్చి సిద్ధపరచి
ఆత్మ పరమాత్మతో జేర్చు నతడె గురుడు
అతడు జూపిన మార్గమే మతము నిజము. - 100
తే:గీ: గురుడు సాధకుని హృదయకుహరమందు
సత్యతత్త్వము జొప్పించు సమయమెఱిగి
అదియె బీజమై చింతనంబను జలమున
పెరిగి వికసించి పరతత్వ మెఱుకపరచు. - 101
తే:గీ: సహజమగు దివ్యశక్తిని సాధకునకు
అందజేయుచు నభివృద్ధినొందజేసి
సంతసించెడు వాడెపో సద్గురుండు
కురులు బెంచిన వారెల్ల గురులుకారు. - 102
తే:గీ: పతనమార్గము తప్పించి గతినిమార్చి
సత్యపథగామిగాజేసి శక్తినొసగి
జీవితాంతము విడువక శ్రేయమరసి
తోడునీడగ నుండెడి వాడె గురుడు. -103
తే:గీ: సహచరుండయి మసలుచు సత్యమెఱెగి
మనల దైవసన్నిధి జేర్చు మహిమగలిగి
పెరటికల్పకమగువాడు గురుదుగాని
కుటిలుడును దంభశీలుడు గురుడుకాడు. - 104
తే:గీ: దబ్బుకెప్పుడు ఇబ్బంది జబ్బు మరియు
వదలకుండగ నిందించు వారలుండి
వగవకీభువి జీవించు వారుగాక
నితరుల మహాత్ములని బిల్వ నిలను తగదు. - 105
తే:గీ: వారసత్వముతోడ రావచ్చునాస్తి
అరయ నాధ్యత్మ సంపత్తి యటులరాదు
భక్తిప్రేమలు గలిగిన వ్యక్తిగాక
సతియు సుతులైన పొందంగ సాధ్యపడదు.. - 106
తే:గీ: ఎంత సర్వజ్ఞుడైనను సుంత యణగి
మానవత్వపు పరిధులు దాటిపోక
తదనుగుణమగు జీవన ధర్మమునకు
విలువనిచ్చుచు భువిపైన మెలగు బుధుదు. - 107
ఆ:వె: తాను బంధనముల తగులుకొనినవాడు
నితరజనుల బంధ మెటులవిప్పు?
రిత్తమాటలాడి చిత్తచాంచల్యంబు
కలుగజేయునతడు కాడు గురుడు. - 108
ఆ:వె: గురుడనెడియూహ చొరబడ మనసున
తగడు గురువనంగ తజ్జనుండు
అహమువీడి సమత సహనభావము గల్గి
భక్తినుండు హితుడె పరమగురుడు. - 109
తే:గీ: గురుని కొండాడుచుండుట గొప్పగాదు
గురుడుచూపిన తెరువున గురుతుగాను
నడచుచుండుటయే గొప్ప పుడమియందు
గురుని ప్రకటింప నియ్యదే తెరువుసుమ్ము. - 110
క: గురుదేవుల ప్రాపుగలిగి
ధర సన్మార్గము విడువక తాత్త్వికసరణిన్
పరమాత్మ చింతనామృత
నిరతిన్ గనుడీ నితాంత నిశ్రేయసమున్. - 111
v
సహజమార్గ దశనియమములు
తే:గీ: సుర్యుడుదయించుటకు మున్నె శుద్ధులగుచు
నయముననొకగంట సుఖాసనమున సహజ
విధి హృదయముపై ధ్యానము వినయశీలు
రగుచు చేయుచుండవలయు ననుదినంబు. - 1
క: మదిలోన భక్తిప్రేమలు
పదిలముగా నుంచుకొనుచు ప్రార్థనతోడన్
హృదిపై ధ్యానము చేయుడు
పదపడి ఆత్మోద్ధరణము బడయుట కొఱకై. - 2
క: పరమాత్మతోడ నైక్యమె
పరమావధి లక్ష్యమనుచు భావించిమదిన్
త్వరితముగ బొందనెంచుము
విరమణ విశ్రాంతి మరియు విసుగదిలేకన్. - 3
తే:గీ: ప్రకృతియును నీవు నొకటియై బ్రతుకదలచి
దర్పము కపటమును లేక ధాత్రియందు
సహజ సామాన్య నరునిగ నహరహంబు
సరళజీవన రీతిన సాగిపొమ్ము. - 4
ఆ:వె: సత్యవంతుడనగ నిత్యము చరియించి
బాధ వేదన మన బాగుకొఱకె
దేవుడిచ్చినట్టి దివ్యవరములని
తలచుచు దెలుపుము కృతజ్ఞతలను. - 5
క: ధరనున్న మనుజులెల్లరు
నరయగ సోదరులె మనకు అదియట్లుండన్
అరమరికలు లేక జనుల
దరిజేర్చుక మనగవలయు తాత్త్వికబుద్ధిన్. - 6
తే:గీ: కీడుజేసిన వారిపై కినుకవలదు
మది ప్రతీకారవాంఛను మెదలనీక
అదియె దివ్యబహూకృతి యని దలచి
స్వీకరించి కృతజ్ఞతల్ జెప్పుమెపుడు. - 7
క: ఋజువర్తనంబు భక్తియు
నిజజీవితమున గనబడ నియమము తోడన్
సుజనుడవై యార్జించుచు
భుజియింపుము కలిగినంత పొందుచు తృప్తిన్. - 8
క: ఇతరుల మనస్సులందున
సతతము మొలకెత్త ప్రేమ సద్భక్తి దయన్
అతిజాగరూకత గలిగి
హితకరి వీరన మెలంగు మిమ్మహిమీదన్ . - 9
ఆ:వె: పడుకొనుటకుముందు పరమాత్మసన్నిధి
నున్నయట్లు తలచి, ఒదిగిపోయి
చేసినాడ తప్పు చేయనింకేనాడు
ననుచు క్షమను వేడికొనుము మదిని. - 10
ఓం తత్ సత్